Wtf

	Azeroth napisał:
	Jem kupe nigeryjskich studentów

Post został pochwalony 0 razy

	^Ne[P]tUnE^ napisał:
	Jestem Nigeryjskim studentem

Post został pochwalony 0 razy

Azeroth napisał:

	^Ne[P]tUnE^ napisał:
	Jestem Nigeryjskim studentem

A ja jem kupe nigeryjskich studentów

Post został pochwalony 0 razy

^Ne[P]tUnE^ napisał:

Azeroth napisał:

	^Ne[P]tUnE^ napisał:
	Jestem Nigeryjskim studentem I jem swoje kupy

A ja jem frytki

Post został pochwalony 0 razy

	Azeroth napisał:
	Jak sie nudze to gram sam ze sobą w statki

Post został pochwalony 0 razy

	^Ne[P]tUnE^ napisał:
	Śpie z Miśkiem Polska

Post został pochwalony 0 razy

	Azeroth napisał:
	Ja śpie u rodziców w nogach, w pozycji embrionalnej z kciukiem w buzi

Post został pochwalony 0 razy

Azeroth napisał:

Ważne fakty z mojego życia
Część 1 czyli jestem miły dla sąsiadów
* Zgrabiam liście na trawnik sąsiada

*Przezucam zuzyte paleczki do uszu na balkon sąsiadów

*Jako opału do kominka używam sztachet z płotu sąsiadów

*W nocy ide na pobliską budowe i kradne z tamtąd gruz. Potem w dzien wynosze go z domu udając przed sąsiadami że robie remont w mieszkaniu

*Na śmigusa dyngusa zalałem sąsiadom mieszkanie

*Przezucam zuzyte chusteczki na balkon sąsiadów

*Robie kupe na wycieraczce sąsiadów, naciskam dzwonek, uciekam i obserwuje rozwój sytuacji

*Przywiesiłem sobie na drzwiach zdjęcie jakiejś kobiety żeby sąsiedzi myśleli że mam dziewczyne

Post został pochwalony 0 razy

grzeje stare tematy bo mi zimno Embarassed

Post został pochwalony 0 razy

Kup sobie farelke

Post został pochwalony 0 razy

Karabin - broń strzelecka indywidualna, długa, z gwintowaną lufą. Lufa karabinu posiada dwie lub więcej bruzd tworzących gwint, którego celem jest nadanie ruchu obrotowego wystrzeliwanemu pociskowi. Moment obrotowy pocisku stabilizuje go w locie i zmniejsza wpływ oporów aerodynamicznych, które mogłyby spowodować zejście pocisku z toru lotu. Konsekwencją stabilizacji ruchem obrotowym jest lepsza skuteczność, celność, zasięg skuteczny pocisku, od uzyskiwanego przez broń z lufami pozbawionymi gwintu, takimi jak muszkiety czy strzelby.

Początkowo karabiny były bronią przeznaczoną dla strzelców wyborowych, ponieważ piechota nastawiona była bardziej na wielką siłę ognia, jaką zapewniały muszkiety wystrzeliwujące okrągłe pociski o kalibrze do 0,6 cala. Angielski matematyk Benjamin Robins doszedł do wniosku, że wydłużony pocisk o takiej samej masie i energii kinetycznej jak kulisty pocisk muszkietowy będzie leciał stawiając mniejszy opór w powietrzu. Innowacyjne prace Robinsa i innych badaczy zostały zaakceptowane w końcu osiemnastego stulecia.
Martini Henry Mk I
Martini Henry Mk I

W połowie XIX wieku, ponieważ technika była już wystarczająco rozwinięta, Brown Bess zastąpił dotychczasowe karabiny nowymi, zazwyczaj jednostrzałowymi, ładowanymi odtylcowo, przystosowanymi do strzelania z celowaniem (nie tak jak wcześniejsze strzelanie z muszkietu) przez pojedynczego żołnierza. Na początku XX wieku karabiny były bardzo długie - karabin Martini-Henry z nałożonym bagnetem miał ponad 1,80 metra długości - zapotrzebowanie na krótszą broń dla kawalerzystów doprowadziło do skrócenia karabinów i powstania karabinków. Później również karabiny dla piechoty uległy skróceniu. Tak jak obecnie, karabiny były wyposażone w pasy do noszenia po przerzuceniu przez ramię.

Większość karabinów jest bronią palną, ale w tym samym okresie zdarzały się także karabiny na sprężone powietrze. Broń tego typu przetrwała do czasów obecnych jako popularna wiatrówka, używana raczej do strzelania sportowego niż jako broń bojowa.

Niektórzy producenci wytwarzają także strzelby z gwintowaną lufą lub gwintowane czoki (wymienne lufy) do nich, które są przystosowane do strzelania amunicją kulową ołowianą, np. typu Brenneke. Chociaż broń taka niewiele różni się od XVIII-wiecznej, jest klasyfikowana jako strzelba, a nie karabin. Broń taka zresztą występuje raczej rzadko.
Spis treści
[ukryj]

* 1 Historia
o 1.1 Historia powstania
o 1.2 Historia użycia
* 2 Dane techniczno – taktyczne karabinów powtarzalnych
* 3 Zobacz też:

Historia [edytuj]

Historia powstania [edytuj]

Pierwotnie karabinem (od arabskiego słowa karab - krótki) nazywano broń z zamkiem kołowym, znajdującą się na wyposażeniu niektórych jednostek jazdy w XVII w. Strzelano trzymając broń za szyjkę kolby w wyciągniętej przed siebie prawej ręce, opierając kolbę o łokieć. Była to najdłuższa broń palna znajdująca się na wyposażeniu jazdy (oczywiście poza dragonią, która używała muszkietów, jednak ta ostatnia nie była typową formacją kawaleryjską). Pierwotne karabiny stosunkowo szybko wyszły z użycia.

Muszkiety były gładkolufową bronią strzelającą pociskami ołowianymi w kształcie kuli, wystrzeliwanymi z relatywnie niską prędkością. Ze względu na wysokie koszty związane z dokładnym wykonaniem takiej broni, amunicja miała nieco mniejszy kaliber niż średnica wewnętrzna lufy. Geneza nadawania ruchu obrotowego pociskowi jest dość trudna do określenia. Początki sięgają piętnastego wieku, kiedy to łucznicy zauważyli, że skręcenie lotek strzały, które wymuszało jej ruch obrotowy, zwiększa prawdopodobieństwo celnego strzału. Na początku strzelanie z muszkietów powodowało powstawanie dużej ilości dymu i sadzy osadzającej się wewnątrz lufy, która musiała być często czyszczona. Prawdopodobnie ładowanie pocisku do lufy zanieczyszczonej sadzą powodowało powstawanie rowków w warstwie sadzy, które pełniły funkcję podobną do gwintu i powodowały zwiększenie precyzji strzału. Jest to jednak tylko przypuszczenie. Prawdziwe gwintowanie lufy rozpoczęło się w połowie XV wieku, jednak konieczna precyzja potrzebna do efektywnej produkcji seryjnej nie pozwalała na wyposażenie piechoty w taką broń jeszcze przez kolejne 250 lat.

Niektóre późniejsze karabiny posiadały lufy poligonalne z gwintem w postaci skręconego wielokąta. Specjalne pociski do tych karabinów również miały taki kształt, dopasowany do lufy, dzięki czemu podczas strzału uzyskiwały stabilizujący moment obrotowy. Była to broń raczej dużego kalibru, a amunicja wciąż nie była ściśle dopasowana do przewodu lufy. Przeprowadzono wiele eksperymentów z lufami o różnych kształtach gwintu, jak i kąta obrotu pocisku w lufie. Chociaż poligonalny zarys gwintu jest dość niezwykły, przetrwał jednak do czasów dzisiejszych i jest stosowany także w obecnie produkowanym pistolecie Glock.

Rozwiązania te zostały jednak stopniowo zastąpione przez cylindryczne lufy z gwintem w postaci wyciętych spiralnych rowków. Innowacja ta wyprzedziła nieznacznie wprowadzenie do produkcji masowej broni ładowanej odtylcowo, ponieważ wpychanie ładunku wraz z pociskiem od przodu gwintowanej lufy było niepraktyczne i uciążliwe. W niektórych systemach próbowano rozwiązać ten problem przez wprowadzenie pocisków podkalibrowych, których średnica zwiększała się podczas strzału. Jednym z najsłynniejszych tego typu rozwiązań był system Minié, polegający na zastosowaniu stożkowego pocisku z wydrążeniem wewnątrz, które powodowało rozszerzenie się pocisku i wpasowanie go w bruzdy gwintu lufy podczas strzału. Najsławniejsze karabiny systemu Minié to U.S. Springfield i brytyjski Enfield, które odegrały znaczącą rolę w amerykańskiej wojnie secesyjnej.

Pocisk wchodząc do lufy i pokonując opory związane z wcięciem się w gwint lufy oraz opory tarcia, powoduje zużywanie się lufy oraz jej szybkie nagrzewanie się. Z tego powodu karabiny maszynowe, a także wystrzeliwujące po kilkaset pocisków na minutę armaty przeciwlotnicze, wyposażone są w wymienne lufy, które mogą być szybko zmienione w celu ich ochłodzenia po wystrzeleniu kilkuset pocisków. Ponieważ utwardzone pociski przeciwpancerne zużywają lufę jeszcze szybciej, pokrywa się je miększym metalem lub teflonem. Obecnie produkowane pociski są najczęściej pokrywane miedzią, co zapewnia ten sam efekt.

Przez cały XIX wiek pocisk ewoluował, stając się stopniowo coraz mniejszy i lżejszy. W 1910 standardowe pociski tępołukowe zostały zastąpione przez spiczaste (ostrołukowe) pociski, charakteryzujące się zwiększonym zasięgiem i siłą przebicia. Budowa naboju również uległa ewolucji, od papierowej tuby zawierającej proch czarny i kulisty pocisk do łuski mosiężnej z integralną spłonką i zaciśniętym w szyjce łuski pociskiem. Czarny proch również został zastąpiony kordytem i innymi bezdymnymi mieszaninami ładunków miotających, które umożliwiają uzyskanie większych prędkości pocisku niż z wykorzystaniem prochu czarnego.
Mauser M1898
Mauser M1898

Karabiny były początkowo bronią jednostrzałową, odprzodową. W XVIII wieku skonstruowano broń ładowaną odtylcowo, która umożliwiała strzelcowi przeładowanie jej bez narażania się na ogień wroga, jednak niedokładne wykonanie, wady fabryczne i trudności w produkcji szczelnej amunicji uniemożliwiły jej szerokie rozpowszechnienie. W XIX wieku karabiny powtarzalne z zamkiem dźwigniowym, typu pump-action lub ślizgowo-obrotowym stały się standardem, a ich szybkostrzelność stale wzrastała przy jednoczesnym zwiększeniu niezawodności broni i zmniejszeniu liczby zacięć przy ładowaniu. Problem szczelności zamka został rozwiązany przez zastosowanie mosiężnych łusek nabojów, które rozszerzając się podczas strzału skutecznie uszczelniały komorę nabojową. Opracowany przez Paula Mausera w końcu XIX stulecia karabin z zamkiem iglicowym z pięcionabojowym magazynkiem, ze względu na swą niezawodność stał się światowym standardem karabinu i pozostał nim przez czas trwania obu wojen światowych i później. Karabin Mausera był zbliżony konstrukcyjnie do brytyjskiego 10-strzałowego Lee-Enfield i amerykańskiego Springfielda M1903.
M1 Garand
M1 Garand
StG44
StG44
AK-47
AK-47
FN F2000
FN F2000

Pojawienie się karabinu maszynowego, broni o bardzo dużej sile ognia oraz artylerii z gwintowanymi lufami spowodowało zmianę sposobu walki na pozycyjną, polegającą na tym, że żołnierze wyposażeni w karabiny i karabiny maszynowe bronili swoich pozycji w okopach. Koszmar Wielkiej Wojny był najlepszym sprawdzianem i potwierdzeniem wartości karabinu jako broni. Przed drugą wojną światową bronią konkurującą z karabinem stał się pistolet maszynowy, strzelający nabojem pistoletowym. Jego zaletą było duże natężenie ognia, lecz ograniczeniem był niewielki zasięg skuteczny, kilkakrotnie mniejszy od karabinu i słaba celność. W celu zwiększenia zwartości i poręczności karabinów, w okresie międzywojennym niektóre armie wyposażyły piechotę w całości w krótsze karabinki, a inne zmniejszyły długość karabinów. Dla zwiększenia szybkostrzelności karabinu, wprowadzono w niektórych krajach karabiny samopowtarzalne, lecz jedynie w USA stały się one standardową bronią piechoty (M1 Garand). Przez połączenie najlepszych cech karabinu (donośność i celność) oraz pistoletu maszynowego (szybkostrzelność i większa poręczność), podczas II wojny światowej narodził się karabinek szturmowy (karabinek automatyczny), strzelający nabojem pośrednim, najbardziej znaczące osiągnięcie techniczne w dziedzinie broni w XX wieku. Pierwszym karabinkiem automatycznym był niemiecki MP43, następnie po wojnie pojawiły się inne konstrukcje tego typu, najbardziej znana: karabinek AK.

Pomimo to, aż do początkowych lat XX wieku nie odnotowano znaczącego postępu w konstrukcji karabinów na rynek cywilny. Nowoczesne karabiny myśliwskie posiadają łoża i kolby wykonane z materiałów kompozytowych oraz bardziej zaawansowane układy tłumienia odrzutu, ale w zasadzie jest to taka sama broń jak ta z 1910 roku. Wiele nowoczesnych karabinów wyborowych sięga swoim rodowodem ponad sto lat wstecz, np. rosyjski nabój kalibru 7,62 mm, używany m.in. do karabinu wyborowego Dragunowa (SWD) wywodzi się z roku 1891.

Podczas drugiej wojny światowej po raz pierwszy użyto na tak dużą skalę karabinów samopowtarzalnych i półautomatycznych. Wraz z opracowywaniem coraz lżejszych, prostszych i bardziej niezawodnych mechanizmów karabinów maszynowych, karabiny automatyczne i karabinki szturmowe stały się normą.

Historia użycia [edytuj]

Muszkiety były używane do szybkiego, niecelowanego strzelania salwami. Karabiny były początkowo wykorzystywane tylko przez strzelców wyborowych. Na początku XX wieku żołnierze byli ćwiczeni w precyzyjnym strzelaniu na długie dystanse przy użyciu amunicji o dużej mocy. Karabiny Lee-Enfielda i kilka innych używanych podczas I wojny światowej były wyposażone w specjalny celownik do "strzelania salwami" na odległość do jednej mili. Trafienie do celu na taką odległość pojedynczym strzałem było mało prawdopodobne, ale pluton żołnierzy strzelających raz za razem mógł wywołać efekt podobny do ostrzału artyleryjskiego. Jednakże doświadczenia I wojny światowej pokazały, że ogień na duże odległości najlepiej pozostawić artylerii i karabinom maszynowym.

W czasie drugiej wojny światowej postanowiono zastąpić karabiny/karabinki i pistolety maszynowe bronią uniwersalną, która pełniłaby funkcję zarówno tego pierwszego, jak i drugiego. Należało do tego celu opracować nowy rodzaj amunicji. Nabój musiał być na tyle słaby, ażeby podczas walki na bliskim, czy średnim dystansie odrzut podczas strzelania ogniem ciągłym, tudzież krótkimi seriami, nie uniemożliwiał prowadzenia celnego ognia do przeciwnika. Z drugiej jednak strony, nabój musiał być na tyle silny, żeby pocisk wystrzelony z dalszej odległości doleciał do celu i skutecznie go raził. Tak powstał nowy rodzaj amunicji - amunicja pośrednia, której moc była gdzieś pomiędzy mocą amunicji pistoletowej i karabinowej, przy czym bliżej było jej do tej drugiej. Pierwsze karabinki szturmowe, bo tak nazywa się broń automatyczną (podwójnego działania) strzelającą nabojem pośrednim, powstały jeszcze przed drugą wojną światową. Broń tego typu była bardzo wygodna w użyciu. Podczas starcia na niedużej odległości (do 100 m) strzelec ustawiał za pomocą specjalnego przełącznika rodzaj ognia na ciągły. Wtedy broń służyła mu jako pistolet maszynowy, doskonale nadawała się do oczyszczania pomieszczeń i "omiatania" okolic celu. Kiedy dochodziło do starcia na dalszych odległościach (do 500-600 m), strzelec przełączał rodzaj ognia na pojedynczy. Wtedy broń pełniła funkcję karabinu samopowtarzalnego.

W połowie lat siedemdziesiątych zostały opublikowane badania statystyczne (na podstawie analiz pozbieranych po obu wojnach światowych, wojnie koreańskiej, wietnamskiej oraz innych) poświęcone rzeczywistym dystansom, na jakie prowadzi się ogień z karabinów oraz karabinów maszynowych. Okazało się, że 96% strzelań z broni indywidualnej (karabinu) odbywało się na dystansie do 400 metrów. Innymi słowy, wykorzystanie silnej amunicji karabinowej mijało się z celem, zwłaszcza że takie naboje były cięższe, broń nimi zasilana miała większe wymiary oraz masę. Stało się to na Zachodzie impulsem do przejścia na amunicję pośrednią. Pojawiły się wówczas tak znane konstrukcje, jak karabin FAMAS czy Steyr AUG.

Współczesna broń strzelecka piechoty jest przestrzelana na odległość do 300 metrów, a żołnierze są ćwiczeni w celnym strzelaniu na taką właśnie odległość.

Precyzyjne, długodystansowe prowadzenie ognia stało się domeną strzelców wyborowych nazywanych snajperami i entuzjastów strzelania do celu. Nowoczesny karabin snajperski jest zdolny do precyzyjnego strzału z dokładnością większą niż jedna minuta kątowa. Bardzo interesującym rozwiązaniem na polu karabinów wyborowych był wielkokalibrowy karabin wyborowy strzelający amunicja kalibru 0.50 cala (12,7 mm), chociaż broń ta występuje także w innych kalibrach. Barrett M82A1 jest prawdopodobnie najpopularniejszym karabinem wyborowym kalibru 0.50", chociaż jest używany głównie do niszczenia wyposażenia wroga, nie celów żywych. Dzieje się tak dlatego, że istnieje przekonanie, że pocisk kalibru 0.50" jest "zbyt prymitywny" do precyzyjnego strzelania. Wielu strzelców wyborowych wciąż podtrzymuje zdanie, że karabin powtarzalny strzelający amunicją kalibru 7,62 mm jest jedynym prawdziwym karabinem wyborowym, pomimo faktu, że w powszechnym użyciu pozostają również konstrukcje samopowtarzalne, takie jak SWD, HK PSG1, M21, KAC SR25 etc.

Wywodzące się z międzywojennych eksperymentów z karabinem p-panc. nowoczesne karabiny dużego kalibru uzyskały akceptację po roku 1980 jako broń służąca do niszczenia wyposażenia i siły żywej na odległość mili lub większej.

Dane techniczno – taktyczne karabinów powtarzalnych [edytuj]
Wzór broni (państwo) Kaliber (mm) Długość broni (mm) Długość lufy (mm) Masa broni (kg) Prędkość pocz. poc. (m/s) Pojemność magazynka
Arisaka Meiji 38-Shiki (Japonia) 6,5 1280 797 3,95 765 5
Karabin Arisaka 99-Shiki (Japonia) 7,7 1140 654 3,96 734 5
Berthier Mle1907 (Francja) 8,0 1306 800 3,8 701 3 i 5
Enfield No.3 (P14) (Wielka Brytania) 7,7 1180 640 4,2 725 5 i 10
Krag-Jorgensen wz. 89 (Dania) 8,0 1330 836 4,25 620 5
Krag-Jorgensen (Dania) 6,5 1260 763 4,0 730 5
Lebel Mle 86/93 (Francja) 8,0 1300 800 4,2 710 8
Mannlicher M1890 (Austro-Węgry) 8,0 1281 765 4,4 620 5
Mannlicher wz. 93 (Rumunia) 6,5 1229 725 4,0 740 5
Mannlicher M1895 (Austro-Węgry) 8,0 1227 765 3,65 620 5
Mannlicher wz. 95 (Holandia) 6,5 1287 790 4,3 745 5
Carcano M1891(Włochy) 6,5 1280 780 3,9 700 6
Mannlicher-Mauser wz. 88 (Niemcy) 7,92 1245 740 3,8 645 5
Mannlicher-Schönauer wz. 03 (Grecja) 6,5 1225 725 3,8 678 5
Mauser wz. 89 (Belgia) 7,65 1277 779 3,9 600 5
Mauser wz. 90 (Turcja) 7,65 1235 740 3,9 652 5
Mauser wz. 93 (Hiszpania) 7,0 1235 736 4,0 710 5
Mauser wz. 94 (Szwecja) 6,5 1260 687 3,9 730 5
Mauser wz. 98 (Niemcy) 7,92 1250 740 4,1 895 5
Mauser wz. 98A (Polska) 7,92 1250 740 4,4 845 5
Mauser wz. 04 (Portugalia) 6,5 1220 740 4,0 710 5
Mauser wz. 05 (Turcja) 7,65 1235 740 3,9 850 5
Mosin wz. 91 (Rosja) 7,62 1288 800 4,3 685 4 + 1
Mosin wz. 91/30 (ZSRR) 7,62 1227 730 4,1 865 5
Schmidt-Rubin wz. 89/96 (Szwajcaria) 7,5 1302 780 4,2 620 12
Springfield wz. 03/17 (USA) 7,62 1100 610 3,9 855 5
Ross wz. 14 (Kanada) 7,0 1320 711 3,6 628 5

Zobacz też: [edytuj]

bagnet, bullpup, Colt, karabin Bakera, karabin Brunswick, karabin Lee-Enfield, karabin Martini-Henry, karabin powtarzalny, karabin Sharpsa, karabinek szturmowy, karabin wyborowy, M1 Garand, Mauser, muszkiet, pistolet, strzelec wyborowy.

Post został pochwalony 0 razy

Skróć do do 3 linijek albo nie czytam Cool

Post został pochwalony 0 razy

[SR]-Koko- napisał:

Karabin - broń strzelecka indywidualna, długa, z gwintowaną lufą. Lufa karabinu posiada dwie lub więcej bruzd tworzących gwint, którego celem jest nadanie ruchu obrotowego wystrzeliwanemu pociskowi. Moment obrotowy pocisku stabilizuje go w locie i zmniejsza wpływ oporów aerodynamicznych, które mogłyby spowodować zejście pocisku z toru lotu. Konsekwencją stabilizacji ruchem obrotowym jest lepsza skuteczność, celność, zasięg skuteczny pocisku, od uzyskiwanego przez broń z lufami pozbawionymi gwintu, takimi jak muszkiety czy strzelby.

Początkowo karabiny były bronią przeznaczoną dla strzelców wyborowych, ponieważ piechota nastawiona była bardziej na wielką siłę ognia, jaką zapewniały muszkiety wystrzeliwujące okrągłe pociski o kalibrze do 0,6 cala. Angielski matematyk Benjamin Robins doszedł do wniosku, że wydłużony pocisk o takiej samej masie i energii kinetycznej jak kulisty pocisk muszkietowy będzie leciał stawiając mniejszy opór w powietrzu. Innowacyjne prace Robinsa i innych badaczy zostały zaakceptowane w końcu osiemnastego stulecia.
Martini Henry Mk I
Martini Henry Mk I

W połowie XIX wieku, ponieważ technika była już wystarczająco rozwinięta, Brown Bess zastąpił dotychczasowe karabiny nowymi, zazwyczaj jednostrzałowymi, ładowanymi odtylcowo, przystosowanymi do strzelania z celowaniem (nie tak jak wcześniejsze strzelanie z muszkietu) przez pojedynczego żołnierza. Na początku XX wieku karabiny były bardzo długie - karabin Martini-Henry z nałożonym bagnetem miał ponad 1,80 metra długości - zapotrzebowanie na krótszą broń dla kawalerzystów doprowadziło do skrócenia karabinów i powstania karabinków. Później również karabiny dla piechoty uległy skróceniu. Tak jak obecnie, karabiny były wyposażone w pasy do noszenia po przerzuceniu przez ramię.

Większość karabinów jest bronią palną, ale w tym samym okresie zdarzały się także karabiny na sprężone powietrze. Broń tego typu przetrwała do czasów obecnych jako popularna wiatrówka, używana raczej do strzelania sportowego niż jako broń bojowa.

Niektórzy producenci wytwarzają także strzelby z gwintowaną lufą lub gwintowane czoki (wymienne lufy) do nich, które są przystosowane do strzelania amunicją kulową ołowianą, np. typu Brenneke. Chociaż broń taka niewiele różni się od XVIII-wiecznej, jest klasyfikowana jako strzelba, a nie karabin. Broń taka zresztą występuje raczej rzadko.
Spis treści
[ukryj]

* 1 Historia
o 1.1 Historia powstania
o 1.2 Historia użycia
* 2 Dane techniczno – taktyczne karabinów powtarzalnych
* 3 Zobacz też:

Historia [edytuj]

Historia powstania [edytuj]

Pierwotnie karabinem (od arabskiego słowa karab - krótki) nazywano broń z zamkiem kołowym, znajdującą się na wyposażeniu niektórych jednostek jazdy w XVII w. Strzelano trzymając broń za szyjkę kolby w wyciągniętej przed siebie prawej ręce, opierając kolbę o łokieć. Była to najdłuższa broń palna znajdująca się na wyposażeniu jazdy (oczywiście poza dragonią, która używała muszkietów, jednak ta ostatnia nie była typową formacją kawaleryjską). Pierwotne karabiny stosunkowo szybko wyszły z użycia.

Muszkiety były gładkolufową bronią strzelającą pociskami ołowianymi w kształcie kuli, wystrzeliwanymi z relatywnie niską prędkością. Ze względu na wysokie koszty związane z dokładnym wykonaniem takiej broni, amunicja miała nieco mniejszy kaliber niż średnica wewnętrzna lufy. Geneza nadawania ruchu obrotowego pociskowi jest dość trudna do określenia. Początki sięgają piętnastego wieku, kiedy to łucznicy zauważyli, że skręcenie lotek strzały, które wymuszało jej ruch obrotowy, zwiększa prawdopodobieństwo celnego strzału. Na początku strzelanie z muszkietów powodowało powstawanie dużej ilości dymu i sadzy osadzającej się wewnątrz lufy, która musiała być często czyszczona. Prawdopodobnie ładowanie pocisku do lufy zanieczyszczonej sadzą powodowało powstawanie rowków w warstwie sadzy, które pełniły funkcję podobną do gwintu i powodowały zwiększenie precyzji strzału. Jest to jednak tylko przypuszczenie. Prawdziwe gwintowanie lufy rozpoczęło się w połowie XV wieku, jednak konieczna precyzja potrzebna do efektywnej produkcji seryjnej nie pozwalała na wyposażenie piechoty w taką broń jeszcze przez kolejne 250 lat.

Niektóre późniejsze karabiny posiadały lufy poligonalne z gwintem w postaci skręconego wielokąta. Specjalne pociski do tych karabinów również miały taki kształt, dopasowany do lufy, dzięki czemu podczas strzału uzyskiwały stabilizujący moment obrotowy. Była to broń raczej dużego kalibru, a amunicja wciąż nie była ściśle dopasowana do przewodu lufy. Przeprowadzono wiele eksperymentów z lufami o różnych kształtach gwintu, jak i kąta obrotu pocisku w lufie. Chociaż poligonalny zarys gwintu jest dość niezwykły, przetrwał jednak do czasów dzisiejszych i jest stosowany także w obecnie produkowanym pistolecie Glock.

Rozwiązania te zostały jednak stopniowo zastąpione przez cylindryczne lufy z gwintem w postaci wyciętych spiralnych rowków. Innowacja ta wyprzedziła nieznacznie wprowadzenie do produkcji masowej broni ładowanej odtylcowo, ponieważ wpychanie ładunku wraz z pociskiem od przodu gwintowanej lufy było niepraktyczne i uciążliwe. W niektórych systemach próbowano rozwiązać ten problem przez wprowadzenie pocisków podkalibrowych, których średnica zwiększała się podczas strzału. Jednym z najsłynniejszych tego typu rozwiązań był system Minié, polegający na zastosowaniu stożkowego pocisku z wydrążeniem wewnątrz, które powodowało rozszerzenie się pocisku i wpasowanie go w bruzdy gwintu lufy podczas strzału. Najsławniejsze karabiny systemu Minié to U.S. Springfield i brytyjski Enfield, które odegrały znaczącą rolę w amerykańskiej wojnie secesyjnej.

Pocisk wchodząc do lufy i pokonując opory związane z wcięciem się w gwint lufy oraz opory tarcia, powoduje zużywanie się lufy oraz jej szybkie nagrzewanie się. Z tego powodu karabiny maszynowe, a także wystrzeliwujące po kilkaset pocisków na minutę armaty przeciwlotnicze, wyposażone są w wymienne lufy, które mogą być szybko zmienione w celu ich ochłodzenia po wystrzeleniu kilkuset pocisków. Ponieważ utwardzone pociski przeciwpancerne zużywają lufę jeszcze szybciej, pokrywa się je miększym metalem lub teflonem. Obecnie produkowane pociski są najczęściej pokrywane miedzią, co zapewnia ten sam efekt.

Przez cały XIX wiek pocisk ewoluował, stając się stopniowo coraz mniejszy i lżejszy. W 1910 standardowe pociski tępołukowe zostały zastąpione przez spiczaste (ostrołukowe) pociski, charakteryzujące się zwiększonym zasięgiem i siłą przebicia. Budowa naboju również uległa ewolucji, od papierowej tuby zawierającej proch czarny i kulisty pocisk do łuski mosiężnej z integralną spłonką i zaciśniętym w szyjce łuski pociskiem. Czarny proch również został zastąpiony kordytem i innymi bezdymnymi mieszaninami ładunków miotających, które umożliwiają uzyskanie większych prędkości pocisku niż z wykorzystaniem prochu czarnego.
Mauser M1898
Mauser M1898

Karabiny były początkowo bronią jednostrzałową, odprzodową. W XVIII wieku skonstruowano broń ładowaną odtylcowo, która umożliwiała strzelcowi przeładowanie jej bez narażania się na ogień wroga, jednak niedokładne wykonanie, wady fabryczne i trudności w produkcji szczelnej amunicji uniemożliwiły jej szerokie rozpowszechnienie. W XIX wieku karabiny powtarzalne z zamkiem dźwigniowym, typu pump-action lub ślizgowo-obrotowym stały się standardem, a ich szybkostrzelność stale wzrastała przy jednoczesnym zwiększeniu niezawodności broni i zmniejszeniu liczby zacięć przy ładowaniu. Problem szczelności zamka został rozwiązany przez zastosowanie mosiężnych łusek nabojów, które rozszerzając się podczas strzału skutecznie uszczelniały komorę nabojową. Opracowany przez Paula Mausera w końcu XIX stulecia karabin z zamkiem iglicowym z pięcionabojowym magazynkiem, ze względu na swą niezawodność stał się światowym standardem karabinu i pozostał nim przez czas trwania obu wojen światowych i później. Karabin Mausera był zbliżony konstrukcyjnie do brytyjskiego 10-strzałowego Lee-Enfield i amerykańskiego Springfielda M1903.
M1 Garand
M1 Garand
StG44
StG44
AK-47
AK-47
FN F2000
FN F2000

Pojawienie się karabinu maszynowego, broni o bardzo dużej sile ognia oraz artylerii z gwintowanymi lufami spowodowało zmianę sposobu walki na pozycyjną, polegającą na tym, że żołnierze wyposażeni w karabiny i karabiny maszynowe bronili swoich pozycji w okopach. Koszmar Wielkiej Wojny był najlepszym sprawdzianem i potwierdzeniem wartości karabinu jako broni. Przed drugą wojną światową bronią konkurującą z karabinem stał się pistolet maszynowy, strzelający nabojem pistoletowym. Jego zaletą było duże natężenie ognia, lecz ograniczeniem był niewielki zasięg skuteczny, kilkakrotnie mniejszy od karabinu i słaba celność. W celu zwiększenia zwartości i poręczności karabinów, w okresie międzywojennym niektóre armie wyposażyły piechotę w całości w krótsze karabinki, a inne zmniejszyły długość karabinów. Dla zwiększenia szybkostrzelności karabinu, wprowadzono w niektórych krajach karabiny samopowtarzalne, lecz jedynie w USA stały się one standardową bronią piechoty (M1 Garand). Przez połączenie najlepszych cech karabinu (donośność i celność) oraz pistoletu maszynowego (szybkostrzelność i większa poręczność), podczas II wojny światowej narodził się karabinek szturmowy (karabinek automatyczny), strzelający nabojem pośrednim, najbardziej znaczące osiągnięcie techniczne w dziedzinie broni w XX wieku. Pierwszym karabinkiem automatycznym był niemiecki MP43, następnie po wojnie pojawiły się inne konstrukcje tego typu, najbardziej znana: karabinek AK.

Pomimo to, aż do początkowych lat XX wieku nie odnotowano znaczącego postępu w konstrukcji karabinów na rynek cywilny. Nowoczesne karabiny myśliwskie posiadają łoża i kolby wykonane z materiałów kompozytowych oraz bardziej zaawansowane układy tłumienia odrzutu, ale w zasadzie jest to taka sama broń jak ta z 1910 roku. Wiele nowoczesnych karabinów wyborowych sięga swoim rodowodem ponad sto lat wstecz, np. rosyjski nabój kalibru 7,62 mm, używany m.in. do karabinu wyborowego Dragunowa (SWD) wywodzi się z roku 1891.

Podczas drugiej wojny światowej po raz pierwszy użyto na tak dużą skalę karabinów samopowtarzalnych i półautomatycznych. Wraz z opracowywaniem coraz lżejszych, prostszych i bardziej niezawodnych mechanizmów karabinów maszynowych, karabiny automatyczne i karabinki szturmowe stały się normą.

Historia użycia [edytuj]

Muszkiety były używane do szybkiego, niecelowanego strzelania salwami. Karabiny były początkowo wykorzystywane tylko przez strzelców wyborowych. Na początku XX wieku żołnierze byli ćwiczeni w precyzyjnym strzelaniu na długie dystanse przy użyciu amunicji o dużej mocy. Karabiny Lee-Enfielda i kilka innych używanych podczas I wojny światowej były wyposażone w specjalny celownik do "strzelania salwami" na odległość do jednej mili. Trafienie do celu na taką odległość pojedynczym strzałem było mało prawdopodobne, ale pluton żołnierzy strzelających raz za razem mógł wywołać efekt podobny do ostrzału artyleryjskiego. Jednakże doświadczenia I wojny światowej pokazały, że ogień na duże odległości najlepiej pozostawić artylerii i karabinom maszynowym.

W czasie drugiej wojny światowej postanowiono zastąpić karabiny/karabinki i pistolety maszynowe bronią uniwersalną, która pełniłaby funkcję zarówno tego pierwszego, jak i drugiego. Należało do tego celu opracować nowy rodzaj amunicji. Nabój musiał być na tyle słaby, ażeby podczas walki na bliskim, czy średnim dystansie odrzut podczas strzelania ogniem ciągłym, tudzież krótkimi seriami, nie uniemożliwiał prowadzenia celnego ognia do przeciwnika. Z drugiej jednak strony, nabój musiał być na tyle silny, żeby pocisk wystrzelony z dalszej odległości doleciał do celu i skutecznie go raził. Tak powstał nowy rodzaj amunicji - amunicja pośrednia, której moc była gdzieś pomiędzy mocą amunicji pistoletowej i karabinowej, przy czym bliżej było jej do tej drugiej. Pierwsze karabinki szturmowe, bo tak nazywa się broń automatyczną (podwójnego działania) strzelającą nabojem pośrednim, powstały jeszcze przed drugą wojną światową. Broń tego typu była bardzo wygodna w użyciu. Podczas starcia na niedużej odległości (do 100 m) strzelec ustawiał za pomocą specjalnego przełącznika rodzaj ognia na ciągły. Wtedy broń służyła mu jako pistolet maszynowy, doskonale nadawała się do oczyszczania pomieszczeń i "omiatania" okolic celu. Kiedy dochodziło do starcia na dalszych odległościach (do 500-600 m), strzelec przełączał rodzaj ognia na pojedynczy. Wtedy broń pełniła funkcję karabinu samopowtarzalnego.

W połowie lat siedemdziesiątych zostały opublikowane badania statystyczne (na podstawie analiz pozbieranych po obu wojnach światowych, wojnie koreańskiej, wietnamskiej oraz innych) poświęcone rzeczywistym dystansom, na jakie prowadzi się ogień z karabinów oraz karabinów maszynowych. Okazało się, że 96% strzelań z broni indywidualnej (karabinu) odbywało się na dystansie do 400 metrów. Innymi słowy, wykorzystanie silnej amunicji karabinowej mijało się z celem, zwłaszcza że takie naboje były cięższe, broń nimi zasilana miała większe wymiary oraz masę. Stało się to na Zachodzie impulsem do przejścia na amunicję pośrednią. Pojawiły się wówczas tak znane konstrukcje, jak karabin FAMAS czy Steyr AUG.

Współczesna broń strzelecka piechoty jest przestrzelana na odległość do 300 metrów, a żołnierze są ćwiczeni w celnym strzelaniu na taką właśnie odległość.

Precyzyjne, długodystansowe prowadzenie ognia stało się domeną strzelców wyborowych nazywanych snajperami i entuzjastów strzelania do celu. Nowoczesny karabin snajperski jest zdolny do precyzyjnego strzału z dokładnością większą niż jedna minuta kątowa. Bardzo interesującym rozwiązaniem na polu karabinów wyborowych był wielkokalibrowy karabin wyborowy strzelający amunicja kalibru 0.50 cala (12,7 mm), chociaż broń ta występuje także w innych kalibrach. Barrett M82A1 jest prawdopodobnie najpopularniejszym karabinem wyborowym kalibru 0.50", chociaż jest używany głównie do niszczenia wyposażenia wroga, nie celów żywych. Dzieje się tak dlatego, że istnieje przekonanie, że pocisk kalibru 0.50" jest "zbyt prymitywny" do precyzyjnego strzelania. Wielu strzelców wyborowych wciąż podtrzymuje zdanie, że karabin powtarzalny strzelający amunicją kalibru 7,62 mm jest jedynym prawdziwym karabinem wyborowym, pomimo faktu, że w powszechnym użyciu pozostają również konstrukcje samopowtarzalne, takie jak SWD, HK PSG1, M21, KAC SR25 etc.

Wywodzące się z międzywojennych eksperymentów z karabinem p-panc. nowoczesne karabiny dużego kalibru uzyskały akceptację po roku 1980 jako broń służąca do niszczenia wyposażenia i siły żywej na odległość mili lub większej.

Dane techniczno – taktyczne karabinów powtarzalnych [edytuj]
Wzór broni (państwo) Kaliber (mm) Długość broni (mm) Długość lufy (mm) Masa broni (kg) Prędkość pocz. poc. (m/s) Pojemność magazynka
Arisaka Meiji 38-Shiki (Japonia) 6,5 1280 797 3,95 765 5
Karabin Arisaka 99-Shiki (Japonia) 7,7 1140 654 3,96 734 5
Berthier Mle1907 (Francja) 8,0 1306 800 3,8 701 3 i 5
Enfield No.3 (P14) (Wielka Brytania) 7,7 1180 640 4,2 725 5 i 10
Krag-Jorgensen wz. 89 (Dania) 8,0 1330 836 4,25 620 5
Krag-Jorgensen (Dania) 6,5 1260 763 4,0 730 5
Lebel Mle 86/93 (Francja) 8,0 1300 800 4,2 710 8
Mannlicher M1890 (Austro-Węgry) 8,0 1281 765 4,4 620 5
Mannlicher wz. 93 (Rumunia) 6,5 1229 725 4,0 740 5
Mannlicher M1895 (Austro-Węgry) 8,0 1227 765 3,65 620 5
Mannlicher wz. 95 (Holandia) 6,5 1287 790 4,3 745 5
Carcano M1891(Włochy) 6,5 1280 780 3,9 700 6
Mannlicher-Mauser wz. 88 (Niemcy) 7,92 1245 740 3,8 645 5
Mannlicher-Schönauer wz. 03 (Grecja) 6,5 1225 725 3,8 678 5
Mauser wz. 89 (Belgia) 7,65 1277 779 3,9 600 5
Mauser wz. 90 (Turcja) 7,65 1235 740 3,9 652 5
Mauser wz. 93 (Hiszpania) 7,0 1235 736 4,0 710 5
Mauser wz. 94 (Szwecja) 6,5 1260 687 3,9 730 5
Mauser wz. 98 (Niemcy) 7,92 1250 740 4,1 895 5
Mauser wz. 98A (Polska) 7,92 1250 740 4,4 845 5
Mauser wz. 04 (Portugalia) 6,5 1220 740 4,0 710 5
Mauser wz. 05 (Turcja) 7,65 1235 740 3,9 850 5
Mosin wz. 91 (Rosja) 7,62 1288 800 4,3 685 4 + 1
Mosin wz. 91/30 (ZSRR) 7,62 1227 730 4,1 865 5
Schmidt-Rubin wz. 89/96 (Szwajcaria) 7,5 1302 780 4,2 620 12
Springfield wz. 03/17 (USA) 7,62 1100 610 3,9 855 5
Ross wz. 14 (Kanada) 7,0 1320 711 3,6 628 5

Zobacz też: [edytuj]

bagnet, bullpup, Colt, karabin Bakera, karabin Brunswick, karabin Lee-Enfield, karabin Martini-Henry, karabin powtarzalny, karabin Sharpsa, karabinek szturmowy, karabin wyborowy, M1 Garand, Mauser, muszkiet, pistolet, strzelec wyborowy.

Post został pochwalony 0 razy

	^Ne[P]tUnE^ napisał:
	Skróć do do 3 linijek albo nie czytam

Nie ma sprawy:
Zobacz też: [edytuj]
Historia [edytuj]
Historia powstania [edytuj]

Post został pochwalony 0 razy

Kenia (Kenya, Republika Kenii, ang. Republic of Kenya, sua. Jamhuri ya Kenya) – państwo we wschodniej Afryce nad Oceanem Indyjskim. Państwo graniczy z Etiopią, Somalią, Sudanem, Tanzanią i Ugandą. Stolicą Kenii jest Nairobi.
Spis treści
[ukryj]

* 1 Ustrój polityczny
* 2 Geografia
o 2.1 Położenie
o 2.2 Topografia
o 2.3 Klimat
o 2.4 Stosunki wodne
o 2.5 Flora i fauna
* 3 Historia
* 4 Podział administracyjny
* 5 Gospodarka
* 6 Demografia
o 6.1 Struktura etniczna
o 6.2 Religie
o 6.3 Języki
* 7 Kultura
* 8 Linki zewnętrzne

Ustrój polityczny [edytuj]

Kenia jest republiką i członkiem brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Konstytucja została uchwalona w 1963 i była wielokrotnie modyfikowana, ostatnio 1997. Głową państwa jest prezydent wybierany w głosowaniu powszechnym na 5-letnią kadencję. prezydent mianuje wiceprezydenta. Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego Zgromadzenia Narodowego liczącego 222 deputowanych, w tym 210 wybieranych w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję i 12 mianowanych przez prezydenta na wniosek partii politycznych. Organem władzy wykonawczej jest rząd powoływany przez prezydenta spośród członków parlamentu. Od grudnia 1991 system wielopartyjny.

Geografia [edytuj]

Położenie [edytuj]

Kenia jest krajem położonym we wschodniej Afryce nad Oceanem Indyjskim. Graniczy od północy z Somalią, Etiopią i Sudanem, od zachodu z Ugandą, a od południa z Tanzanią.

Powierzchnia całkowita: 582 650 km²

Całkowita długość granic: 3 446 km

Długość wybrzeża: 536 km

Graniczy z państwami:

* Etiopia 830 km
* Somalia 682 km
* Sudan 232 km
* Tanzania 769 km
* Uganda 933 km

Topografia [edytuj]

Ukształtowanie powierzchni Kenii jest zróżnicowane, większą jej część stanowi płaskowyż, obniżający się od zachodu z wysokości ok. 2000-3000 m, ku wschodowi do wysokości ok. 500 m n.p.m. Zachodnią część płaskowyżu rozcina Wielki Rów Wschodni który stanowi część systemu Wielkich Rowów Afryki. W obrębie rowu wznoszą się masywy wulkaniczne, najwyższe to: Kenia (5199 m) i Elgon (4321 m – w Kenii najwyższy szczyt Sudek – 4302 m). Na zachodzie znajduje się kotlina Jeziora Wiktorii. Wzdłuż wybrzeża ciągnie się wąska nizina nadmorska o szerokości miejscami dochodzącej do 200 km, linia brzegowa jest mało urozmaicona.

Najwyższe góry

* Masyw Kenia (Batian) 5250 m n.p.m.
* Masyw Elgon (Sudek) 4302 m n.p.m.
* Aberdare (Ol Doinyo Lesatima) 3999 m n.p.m.
* Cherangani (Chemnirot) 3581 m n.p.m.
* Sekerr (Mtelo) 3334 m n.p.m.
* Mau (Melili) 3098 m n.p.m.

Klimat [edytuj]

Kenia znajduje się w zasięgu klimatu równikowego monsunowego ze stosunkowo wyrównanym przebiegiem temperatur w ciągu całego roku. Na wybrzeżu, w pasie do 40 km i w górach – wilgotny, na pozostałym obszarze – suchy. Średnia roczna suma opadów wzrasta z północnego wschodu na południowy zachód od 150 do 1000 mm, w południowej części wybrzeża wielkość opadów sięga 1200 mm rocznie, w wyższych piętrach gór nawet do 1500 mm. Na nizinnym wschodzie występuje tylko jedna pora deszczowa, od kwietnia do czerwca, na pozostałym obszarze dwie pory deszczowe, głównie od marca do maja, druga pora deszczowa jest krótsza, występuje w listopadzie-grudniu. Średnia temperatura miesięczna od 25-28°C na wybrzeżu do 15-19°C w górach (w wyższych piętrach chłodniej).
Tabela średnich rocznych temperatur dla kenijskich miast:
Miasto Lokalizacja Wysokość
(metry) Temp. maks.
(°C) Temp. min.
(°C)
Mombasa wybrzeże nad oceanem 17 30,3 22,4
Nairobi płaskowyż w centrum 1661 25,2 13,6
Eldoret płaskowyż na zachodzie 3085 23,6 9,6
Lodwar suche północne równiny 506 34,8 23,7

Stosunki wodne [edytuj]

Sieć rzeczna jest słabo rozwinięta, główne rzeki to: Tana i Galana; na północy i wschodzie występują rzeki okresowe; w strefie zapadliskowej występują liczne jeziora, największe to Jezioro Turkana, na zachodzie Jezioro Wiktorii (większa część jeziora znajduje się na terytorium Tanzanii).

Najdłuższe rzeki

* Tana 708 km
* Athi-Galana-Sabaki 547 km
* Suam-Turkwel 354 km
* Arror-Kerio 350 km
* Ewaso Ngiro (północna) 330 km
* Mara 290 km
* Nzoia 258 km
* Voi 210 km
* Ewaso Ngiro (południowa) 140 km

Największe wodospady:

* Gura 273 m
* Kindaruma (Seven Forks) 135 m
* Nyahururu (Thomson's Falls) 73 m
* Swift-Rutherford 67 m

Flora i fauna [edytuj]

Na nizinie nadmorskiej roślinność sawannowo-leśna, we wnętrzu kraju stepy lub suche sawanny, na wschodzie od Jeziora Turkana roślinność półpustynna i pustynna, wilgotne sawanny w południowo-zachodniej części kraju. Na obszarach wyżej wzniesionych na wysokości ok. 2000-3000 m występują wiecznie zielone lasy, w najwyższych piętrach gór zarośla i roślinność alpejska. Liczne parki narodowe (m.in. Kenia, Elgon, Meru, Tsavo West, Tsavo East) i rezerwaty przyrody. Dominuje fauna typowa dla afrykańskiej sawanny oraz świetlistych lasów podzwrotnikowych. Z ssaków występują m.in.: słoń afrykański, nosorożec czarny, bawół afrykański, żyrafa, zebra, lew, lampart, gepard, wiele gatunków antylop (m.in. gnu, eland, kudu, impala, gazele), w sąsiedztwie wód – hipopotam. Bogata ornitofauna, m.in.: sekretarz, sęp, marabut, perlica, czapla, ibis, bogactwo gatunków leśnych, zróżnicowana i bogata fauna bezkręgowców, zwłaszcza owadów.

Główne miasta:

* Nairobi
* Mombasa
* Kisumu
* Nakuru
* Eldoret

Historia [edytuj]

W VII-X wieku terytoria przybrzeżne opanowane były przez Arabów z Półwyspu Arabskiego.

Pierwszymi Europejczykami w Kenii byli Portugalczycy, którzy przybyli do Mombasy w 1498 r. Od 1505 r. Portugalczycy zaczęli kolonizować wybrzeża Kenii, ściągając trybut od miejscowych plemion i kontrolując handel na Oceanie Indyjskim. Na początku XVIII w. Portugalczycy zostali wyparci z Kenii przez Arabów. Ci kontrolowali całe wybrzeże dzisiejszej Kenii i Tanzanii ze swej stolicy w Zanzibarze. W 1895 r. Brytyjczycy utworzyli Brytyjską Afryką Wschodnią, która oprócz Kenii obejmowała także Ugandę. W 1920 utworzono kolonię brytyjską. Kolonia miała swoje zgromadzenie parlamentarne, lecz miejscowa ludność afrykańska była pozbawiona swoich przedstawicieli aż do roku 1944. W reakcji na to powołano w 1921 Stowarzyszenie Młodych Kikuju. Stowarzyszenie to przekształciło się później w Afrykański Związek Kenii (KAU). W 1947 r. na jego czele stanął Jomo Kenyatta. W 1952 r. wybuchło Powstanie Mau Mau, wymierzone przeciwko brytyjskim rządom. Zostało stłumione w 1959 r. lecz było to pyrrusowe zwycięstwo brytyjczyków. W 1963 r. Kenia uzyskała niepodległość. Jej pierwszym prezydentem został w 1964 r. Jomo Kenyatta reprezentujący Afrykański Związek Narodowy Kenii (KANU). KANU od 1969 stało się jedyną legalną partią, po tym jak zdelegalizowano Związek Ludowy Kenii (KPU).

W 1978 r. Kenyatta zmarł, a jego następcą został dotychczasowy wiceprezydent Daniel arap Moi. W 1982 r. znowelizowano konstytucję, na mocy której Kenia stała się państwem jednopartyjnym. W tym samy roku doszło do nieudanego zamachu stanu, który szybko został zdławiony.

W wyniku nacisków międzynarodowych w 1991 r. znowelizowano konstytucję, zezwalając na tworzenie partii. W 1992 KANU wygrało wybory parlamentarne, a Moi został ponownie wybrany na prezydenta, lecz opozycja zyskała łącznie 45% miejsc w parlamencie. Pięć lat później KANU nieznacznie wygrało wybory, a Moi ponownie został prezydentem.

W wyborach prezydenckich w 2002 r. zwyciężył Mwai Kibaki, były wiceprezydent, który pokonał Uhuru Kenyattę, syna pierwszego prezydenta Kenii, popieranego przez Moi i KANU.

27 grudnia 2007 r. Kibaki ponownie wygrał wybory prezydenckie. Opozycja pod przywództem Raily Odingi zakwestionowała wynik, oskarżając władze o fałszerstwa. Międzynarodowi obserwatorzy stwierdzili, iż wybory nie spełniały standartów demokratycznych. Wybuchły zamieszki, przede wszystkim na zachodzie kraju, bastionie zwolenników Odingi. Zginęło 300 osób, a ponad 250 tys. musiało opuścić swoje domy.

Podział administracyjny [edytuj]
Zobacz więcej w osobnym artykule: Podział administracyjny Kenii.
Prowincja Powierzchnia
(km²) Ludność Stolica
1 Centralna 13 236 4 304 300 Nyeri
2 Nadbrzeżna 84 113 2 583 600 Mombasa
3 Wschodnia 154 354 5 380 200 Embu
5 Północno-Wschodnia 126 186 459 000 Garissa
6 Nyanza 12 507 4 889 700 Kisumu
7 Rift Valley 182 413 7 630 300 Nakuru
8 Zachodnia 8285 3 569 400 Kakamega
4 Nairobi 693 2 165 600 -

Gospodarka [edytuj]

Kraj rolniczy z rozwijającym się przemysłem przetwórczym i usługami. Rolnictwo wytwarza 30% produktu krajowego brutto, daje ponad 70% wartości eksportu, zatrudnia 76% zawodowo czynnych. Grunty orne zajmują tylko 4% powierzchni kraju. Znaczne dochody z turystyki – 467 mln dolarów amerykańskich (2000).
Statystyki demograficzne (2006)
Zmiana liczby ludności Kenii w latach 1961-2003 (w tysiącach)
Liczba ludności 34 707 817
Ludność według wieku
0 – 14 lat 42,6%
mężczyzn: 7 454 765
kobiet: 7 322 130
15 – 64 lat 55,1%
mężczyzn: 9 631 488
kobiet: 9 508 068
ponad 64 lata 2,3%
mężczyzn: 359 354
kobiet: 432 012
Średnia wieku
w całej populacji 18,2 lat
mężczyzn 18,1 lat
kobiet 18,3 lat
Przyrost naturalny 2,57%
Współczynnik urodzeń 39,72 urodzeń/1000 mieszkańców
Współczynnik zgonów 14,02 zgonów/1000 mieszkańców
Współczynnik migracji 0 migrantów/1000 mieszkańców
Ludność według płci
przy narodzeniu 1,02 mężczyzn/kobiet
poniżej 15 lat 1,02 mężczyzn/kobiet
15 – 64 lat 1,01 mężczyzn/kobiet
powyżej 64 lat 0,83 mężczyzn/kobiet
w całej populacji 1,01 mężczyzn/kobiet
Umieralność niemowląt
w całej populacji 59,26 martwych/1000 żywych urodzeń
płci męskiej 61,92 martwych/1000 żywych urodzeń
płci żeńskiej 56,54 martwych/1000 żywych urodzeń
Oczekiwana długość życia
w całej populacji 48,93 lat
mężczyzn 49,78 lat
kobiet 48,07 lat
Rozrodczość 4,91 urodzeń/kobietę
HIV/AIDS
Współczynnik dorosłych z HIV/AIDS 6,7% (2003)
Liczba osób żyjących z HIV/AIDS 1,2 mln (2003)
Liczba zmarłych na HIV/AIDS 150 000 (2003)

Demografia [edytuj]

Kenia liczy ok. 33,83 mln mieszkańców (2005)
Średnia gęstość zaludnienia: 56 osób/km²
Przyrost naturalny: 2,56% (2005)
Analfabetyzm w kraju wynosi ok. 4,9%

Struktura etniczna [edytuj]

Kenia jest bardzo zróżnicowanym krajem pod względem etnicznym. Napięcia pomiędzy różnymi grupami etnicznymi są jednym z wielu kenijskich problemów.

Około 65% ludności Kenii stanowią ludy Bantu (Kikuju, Luhja, Meru, Kamba) zamieszkujące południową część wyżyn i wybrzeże. Na północnym wschodzie i wschodzie zajmują ludy kuszyckie (Somalijczycy, Boran). Ponadto ludy nilockie (Turkana, Masajowie), w miastach grupy Azjatów, Arabów i Europejczyków (głównie Brytyjczyków).

* Kikuju 21%
* Luhya 14%
* Luo 13%
* Kamba 11%
* Kalendżin 11%
* Niloci (Turkana, Masajowie); kuszyci (Somalijczycy, Borana, Galla) razem 29%
* Azjaci (0,6%)
* Europejczycy 0,3%
* Arabowie 0,3%

Religie [edytuj]

Różne źródła ukazujące strukturę religijną kraju znacznie różnią się co do danych wobec siebie, stwierdzić można jednak, że w Kenii przeważają chrześcijanie, (głównie katolicy i protestanci z niewielką grupką wyznającą prawosławie), spora grupa praktykuje tradycyjne wierzenia animistyczne oraz islam.

struktura religijna wg różnych źródeł

* chrześcijanie
o protestanci: 19-45%
o katolicy: 26,4-33%
o prawosławni: ok. 2%
* muzułmanie: 6-10%
* animiści 10-50%

Języki [edytuj]

Językami urzędowymi w Kenii są język angielski i język suahili. Oprócz tego występują liczne tubylcze języki regionalne.
Mapa ukazuje rozmieszczenie etniczne i językowe Kenii
Mapa ukazuje rozmieszczenie etniczne i językowe Kenii

Kultura [edytuj]

Podstawowe informacje o kulturze i odsyłacz do artykuły o kulturze kraju

Zobacz też: Park Narodowy Tsavo

Linki zewnętrzne [edytuj]

* Oficjalny film reklamowy kenijskiego Ministerstwa Turystyki

Post został pochwalony 0 razy